Czy zysk spółki osobowej podlega podziałowi w razie rozwodu?
Większość funkcjonujących na polskim rynku firm to przedsiębiorstwa działające w formie spółek osobowych. Zysk wypracowany przez te firmy stanowi niejednokrotnie jedyne źródło utrzymania wspólników, a tym samym ich rodzin. Z tego też powodu kwestia podziału zysku spółki w trakcie postępowania o podział majątku wspólnego staje się dodatkową „kością niezgody” między rozwodzącymi się partnerami.
Zysk z reguły podlega podziałowi między małżonków niezależnie od tego czy udziały w spółce objęte są majątkiem wspólnym małżonków czy też majątkiem osobistym jednego z nich. Zysk stanowi dochód z udziału zgodnie zaś z art. 31 par.2 pkt. 2 kro dochód zarówno z majątku wspólnego jak i z majątku osobistego każdego z małżonków wchodzi w skład majątku wspólnego.
Nie w każdej jednak sytuacji, mimo wypracowania przez spółkę zysku małżonek wspólnika będzie mógł żądać jego podziału.
W myśl art. 52 § 1 Kodeksu spółek handlowych wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego. Strony umowy spółki jawnej mogą jednak swobodnie ukształtować zarówno zakres do zysku w odniesieniu do poszczególnych wspólników, jak też określić sposób wykonywania tego prawa w spółce. W celu wypłaty zysku, w przeciwieństwie do spółek kapitałowych nie jest potrzebne podjęcie przez spółkę uchwały o podziale zysku.
Jedyną czynnością, której prawo wymaga od wspólników jest zgłoszenie przez jednego z nich żądania podziału zysku. Wygląda to zatem inaczej niż w spółkach kapitałowych, gdzie wspólnicy, celem wypłaty zysku muszą podjąć w tym zakresie uchwałę (art. 191 par. 1 ksh i 347 par. 1 ksh).
Ponadto samo zgłoszenie takiego żądania w sytuacji wypracowania zysku nie obliguje jeszcze Spółki do wypłaty wspólnikowi przypadającej na niego części pieniędzy. Otóż wspólnicy mogli wcześniej zawrzeć w umowie spółki, że wypracowany zysk zostanie wykorzystany w określonym celu np. inwestycje. Mogą również postanowić, że przez cały okres trwania spółki pewna część zysku jest przeznaczana na specjalnie utworzony fundusz. Taką decyzję mogą również podjąć także w trakcie prowadzenia działalności, podejmując stosowną uchwałę. Wówczas małżonek wspólnika nie ma prawa dochodzić w postępowaniu o podział majątku wspólnego tej części zysku, która została niejako „zatrzymana” przez spółkę w postaci np. funduszu zapasowego.