Działalność gospodarcza a rozwód.
Prowadzenie działalności gospodarczej przez osoby pozostające w związkach małżeńskich staje się coraz bardziej popularne, a niekiedy wobec znacznej trudności w znalezieniu zatrudnienia – konieczne.
Małżonkowie prowadzą aktywność gospodarczą nie tylko samodzielnie ale często uczestniczą w życiu gospodarczym również jako wspólnicy czy akcjonariusze w spółkach cywilnych czy spółkach prawa handlowego.
Dochody które przynosi potoczna „firma” są podstawą domowego budżetu, a małżonek, który prowadzi przedsiębiorstwo musi włożyć w firmę najczęściej ogromny nakład pracy własnej
i kreatywność.
Przystępując jednak do prowadzenia działalności gospodarczej warto zdawać sobie sprawę, jakie konsekwencję wywołuje taki krok w stosunkach majątkowych małżeńskich. Stosunkowo rzadko bowiem (w polskich realiach) małżonkowie decydują się rozwiązać ten problem w drodze umowy majątkowej małżeńskiej, którą mogą zawrzeć przed zawarciem ślubu czy w trakcie małżeństwa.
Prowadzenie zaś działalności gospodarczej wywiera wpływ na ewentualny, przyszły rozwód i podział majątku wspólnego. Co do zasady w trakcie podziału majątku, dochodzi także do podziału przedsiębiorstwa – przy jednoosobowej działalności gospodarczej czy udziałów(akcji) przy prowadzeniu działalności w formie spółek jak również dochodów, które przedsiębiorstwo czy dana spółka przynosi – aż do czasu definitywnego podziału. Nie ma przy tym znaczenia, że tylko jeden
z małżonków zarządzał, prowadził firmę.
Dzieje się tak dlatego, że w przeważającej większości przypadku składniki przedsiębiorstwa w oparciu, o które prowadzi się działalność na przykład maszyny produkcyjne nieruchomości czy też udziały, (akcje) w spółkach są nabywane w trakcie trwania małżeństwa, za środki wspólne małżonków takie jak wynagrodzenia za pracę czy wspólne oszczędności. Taki stan rzeczy sprawia, że ww. składniki wchodzą w skład majątku wspólnego, który po rozwodzie winien być podzielony.
Dlatego też małżonek – przedsiębiorca czy też wspólnik musi pamiętać, że nawet gdy tylko on kieruje firmą czy posiada status wspólnika czy akcjonariusza w spółce, nie oznacza to, że akcje, udziały czy przedsiębiorstwo należą tylko do niego.
Istotne jest to, że w przypadku spółek prawa handlowego w skład majątku wspólnego wejdą dywidendy, również te wypłacone po rozwodzie ale jeszcze przed zakończeniem postępowania
o podział majątku wspólnego. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, majątek wspólny przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych, a zatem wszystkie przedmioty objęte wspólnością stają się współwłasnością byłych małżonków w częściach ułamkowych. Wszelkie dochody, które przynoszą wspólne rzeczy czy prawa – (gdy byli małżonkowie jako współwłaściciele nie zawrą w tym zakresie umowy) – będą im przypadały do czasu podziału majątku po połowie – jako pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej.
Dlatego też, tak ważne jest, szczególnie w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, szybkie dokonanie podziału majątku wspólnego.
Połowa sukcesu w tym przypadku to porozumienie byłych małżonków co do składu i sposobu podziału wspólnego mienia. Wówczas podziału można dokonać w drodze umowy. W przeciwnym wypadku pozostaje długotrwałe i skomplikowane postępowanie o podział majątku wspólnego.