Ile kosztuje rozwód?
Postępowanie o rozwód może wiązać się z koniecznością poniesienia różnych kosztów. Oprócz kosztu pomocy radcy prawnego lub adwokata, trzeba się liczyć z obowiązkiem uiszczania opłat sądowych, pokrycia wynagrodzenia ewentualnego biegłego, zwrotu kosztów procesu poniesionych przez drugą stronę itp.
Opłaty sądowe
Konieczność uiszczenia opłaty sądowej wynika już samego faktu, iż zostało złożone pismo wszczynające postępowanie sądowe – pozew o rozwód, ale także , pozew o eksmisję małżonka ze wspólnego mieszkania czy wniosek o podział majątku wspólnego. Zgodnie z art. 1262 § 1 k.p.c. sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek wniesienia pozwu, od którego nie została uiszczona należna opłata. Dlatego też, powód-wnioskodawca do składanego pozwu musi dołączyć dowód uiszczenia stosownej opłaty.
Wysokość opłat od poszczególnych czynności/pism określa ustawa z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2005, Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.). Osoba wnosząca pozew o rozwód musi pamiętać o tym, aby uiścić na konto sądu opłatę w wysokości 600 zł. Jest to kwota stała, niemniej jednak sąd zwróci powodowi połowę tej opłaty (300 zł), jeśli postępowanie zakończy się wyrokiem bez orzekania o winie. W takim przypadku sąd powinien nakazać pozwanemu małżonkowi zwrot kwoty stanowiącej równowartość połowy opłaty (tj. 150 zł). Wówczas faktyczny koszt wniesienia pozwu o rozwód wyniesie jedynie 150 zł.
Niestety, rozwodzący się małżonkowie muszą mieć świadomość, że wystąpienie w trakcie postępowania rozwodowego z dodatkowymi żądaniami będzie skutkowało podniesieniem kosztów procesu. Przykładowo w sytuacji, w której w wyroku rozwodowym, zostaną zasądzone na rzecz jednej ze stron alimenty, osoba obciążona obowiązkiem płacenia świadczeń, będzie musiała dodatkowo wnieść opłatę sądową – stosunkową obliczoną od wartości zasądzonego świadczenia na rzecz drugiego małżonka. Nie pobiera się natomiast osobnych opłat od alimentów zasądzonych w tych sprawach na rzecz dzieci, ponieważ w tym przypadku rozstrzygnięcie o alimentach stanowi konieczny element wyroku. .
Wśród opłat ponoszonych przez rozwodzących się małżonków najwyższa jest opłata od wniosku o podział majątku, który zazwyczaj składany jest po orzeczeniu rozwodu i który inicjuje kolejne postępowanie pomiędzy stronami. To postępowanie jest zazwyczaj dłuższe i bardziej uciążliwe dla Stron , gdyż kwestie majątkowe
i finansowe niemal zawsze są bardzo sporne pomiędzy byłymi małżonkami.
Przy podziale majątku sugerujemy naszym Klientom skorzystać z profesjonalnej pomocy prawniczej, gdyż może okazać się , że w skład majątku wspólnego wchodzą rzeczy lub prawa których strona nie uwzględni we wniosku, na przykład środki zgromadzone w OFE. Radca Prawny lub adwokat zapewni również obronę przed nadmiernymi roszczeniami drugiego małżonka. Pamiętajmy, że profesjonalistom łatwiej jest rozmawiać o sprawach majątkowych, gdyż nie towarzyszą tym rozmowom negatywne emocje jakie zazwyczaj pojawiają się pomiędzy skonfliktowanymi małżonkami.
Wynagrodzenie biegłego i profesjonalnego pełnomocnikaCo prawda sądy rzadko orzekają o sprawach majątkowych na etapie postępowania rozwodowego, niemniej jednak zgłaszając taki wniosek na etapie rozwodu należy przedstawić dowód uiszczenia opłaty w wysokości 1000 zł. Kwota ta zmniejszy się do 300 zł, jeżeli małżonkowie przedstawią sądowi zgodny projekt podziału ich majątku wspólnego.
Czasami jednak w postępowaniu sądowym pojawia się konieczność poniesienia innych wydatków, np. w związku z udziałem w sprawie biegłego sądowego. Wówczas koszty mogą wzrosnąć nawet do kilku tysięcy złotych. Wysokość wynagrodzenia biegłego zależy przede wszystkim od jego specjalizacji oraz włożonego, w celu sporządzenia opinii, nakładu pracy.
Jeżeli natomiast decydujemy się na współpracę z adwokatem lub radcą prawnym, wysokość jego wynagrodzenia zależy od wzajemnych ustaleń, treści zawartej z prawnikiem umowy. Koszt skorzystania z fachowej pomocy może wahać się od czterech do nawet dwunastu tysięcy złotych.
Zwolnienie od kosztów
Osoby o niskim statusie materialnym mają prawo wnosić do sądu o wniosek o zwolnienie od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. W tym celu należy złożyć oświadczenie, że nie jest się w stanie ponieść opłat bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Urzędowy wzór takiego oświadczenia wymaga podania dokładnych danych o stanie rodzinnym, majątku oraz dochodach. Sąd może zarządzić stosowne dochodzenie, jeżeli na podstawie okoliczności sprawy lub oświadczeń strony przeciwnej powziął wątpliwości, co do rzeczywistego stanu majątkowego strony domagającej się zwolnienia od kosztów sądowych lub z niego korzystającej. Nie zawsze zwolnienie nastąpi od pełnych kosztów, sąd może przyznać zwolnienie częściowe.
Zwrot kosztów dla wygrywającego
Należy pamiętać również o tym, że osoba „przegrywająca” sprawę jest obowiązana pokryć koszty procesu poniesione przez stronę przeciwną. Dotyczy to nie tylko wniesionych opłat sądowych, wynagrodzenia dla biegłego, ale także zwrotu należności przyznanych świadkom i kosztów zastępstwa procesowego.
Jeżeli zatem małżonek wygrywający sprawę był reprezentowany był przez adwokata/radcę prawnego, druga osoba będzie musiała pokryć koszt wynagrodzenia nie swojego pełnomocnika. Jednak wydatek ten nie zawsze będzie pokryty przez przegrywającą stronę w całości, ponieważ sąd zasądza koszty zastępstwa procesowego wg tzw. stawek minimalnych. Zostały one określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu oraz w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Nie zawsze też zasądzany jest zwrot pełnych kosztów procesu. Jeżeli niektóre żądania osoby wnoszącej pozew nie zostaną uwzględnione (np. orzeczono rozwód, ale nie zasądzono alimentów na rzecz małżonka) pozwany małżonek poniesie tylko część kosztów.
Warto nadmienić również, iż zgodnie z art. 103 § 1 k.p.c., niezależnie od wyniku sprawy, sąd może włożyć na stronę obowiązek zwrotu kosztów, wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem, a zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi w przypadku przegrania sprawy.
Do wskazanej powyżej listy kosztów należy doliczyć również koszty mediacji, która jest nieobowiązkowa i przystąpienie do niej zależy jedynie od dobrej woli rozwodzących się małżonków.