NAUKA DZIECKA ALKOHOLIKA
Na skutek sytuacji życiowej, w jakiej znajduje się dziecko alkoholika, wypełnianie przez niego obowiązku szkolnego jest nieraz zupełnie niemożliwe. Powodzenie dziecka w szkole wymaga bowiem regularnego uczęszczania do szkoły, wyposażenia w pomoce szkolne, odpowiednich warunków do odrabiania lekcji w domu, oddziaływania wychowawczego, pomocy i opieki domowej, odpowiedniej pielęgnacji (higiena ciała, żywienie, ubranie, sen), zorganizowania wolnego czasu, łączności i ścisłej współpracy obojga rodziców ze szkołą. Niestety, w rodzinie alkoholika żaden z tych postulatów nie może być spełniony. W tym należy szukać przyczyn wysokiej, bo wynoszącej 35,8%, drugo-roczności dzieci alkoholików. Niepowodzenia szkolne na skutek alkoholizmu w rodzinie powodują zaburzenia w zachowaniu się dziecka (okłamywanie, wagary, ucieczki, przestępczość). U młodzieży występuje wyraźne zahamowanie w zdobywaniu wykształcenia, obniżenie ambicji i zainteresowań życiowych. Dziecko opóźnione w nauce traci prawo równego startu do szkół średnich. Najczęściej dostaje się do szkół przyzakładowych — bardzo nieliczne są przypadki uczęszczania do szkół ogólnokształcących lub techników — w znacznej większości edukacja dzieci alkoholików kończy się na klasie V, VI lub VII.
Dzieje się tak między innymi dlatego, że nie we wszystkich szkołach przykłada się wielką wagę do poznawania warunków domowych dziecka. Są nauczyciele, którzy nie znają ani okropnych nocy dziecka, ani głodnych dni. Nie wiedzą dlaczego dziecko zasypia na lekcjach, ma nie odrobione lekcje, dlaczego sprawia trudności.
Badania wykazały, że istnieje zależność postępów szkolnych dziecka od alkoholizmu rodziców i współzależność między wynikami nauki szkolnej a leczeniem się rodziców. W rodzinach nie pijących tylko 5,3% dzieci pozostaje na drugi rok, w leczących się, mniej pijących — 15%, a w rodzinach nie leczących się i nadmiernie pijących aż 35,8% dzieci pozostaje na drugi rok.
Tam, gdzie ojciec leczy się i nie pije warunki życia rodzinnego ulegają szybkiej poprawie. Przede wszystkim polepsza się sytuacja szkolna dziecka. Niestety, tam, gdzie alkoholizm wzrasta, gdzie ojcowie piją i nie leczą się – wyniki nauki dziecka pogarszają się z roku na rok.
W walce z drugorocznością zachodzi konieczność objęcia specjalną opieką dzieci z rodzin alkoholików. One to bowiem podnoszą wskaźniki drugoroczności i stanowią najtrudniejszy element w szkole. Każdy nauczyciel, każdy wychowawca ma nie tylko prawo, ale i obowiązek zgłaszania alkoholizujących się rodziców do komisji społeczno-lekarskiej do walki z alkoholizmem. Każdy nauczyciel ma obowiązek zawiadamiania sądu opiekuńczego o stwierdzonych karygodnych zaniedbaniach w stosunku do dziecka na skutek alkoholizmu w rodzinie. Niektóre szkoły niezbyt chętnie ingerują w intymne życie rodziny. Alkoholizm stanowi pewne „tabu”, rzadko i dyskretnie się o nim mówi. Niewątpliwie do najtrudniejszych interwencji komitetu rodzicielskiego i rady pedagogicznej należą sprawy nadużywania alkoholu przez rodziców. Często nauczyciel nie wnika głęboko w istotę problemu alkoholizmu. Jest często niedostatecznie poinformowany o działalności komisji społeczno-lekarskich do walki z alkoholizmem, o roli poradni przeciwalkoholowych, o pracy społecznego komitetu przeciwalkoholowego, niewiele wie o ustawie przeciwalkoholowej, która może stać się bronią w walce o trzeźwość rodziny i spokój dziecka. A przecież właśnie nauczyciel spotyka się z dziećmi alkoholików, on zbiera owoce złych stosunków rodzinnych, jakże często zatrutych alkoholem. On ma w klasie dzieci, które są wyrazem społecznych skutków nałogowego alkoholizmu rodziców. Są szkoły, które potrafią kompensować urazy psychiczne jakim ulegają dzieci alkoholików. Przez działalność opiekuńczo-wychowawczą poprawiają warunki życiowe uczniów, a tym samym umożliwiają uzyskanie lepszych wyników w nauce, otrzymanie promocji do następnej klasy i ukończenie pełnej szkoły podstawowej.