UKŁADY W RODZINACH ALKOHOLIKÓW

Badania nie ujawniły jaki był stosunek szkoły do grupy badanych. Czy szkoła w ogóle wiedziała o sytuacji dzieci alkoholików, w jakiej mierze stosowała pomoc opiekuńczo-wychowawczą? 140 dzieci umieszczonych w świetlicach szkolnych przemawia za tym, że niektórzy nauczyciele znali sytuację dziecka z rodziny alkoholika.

Najpełniejsze badania sytuacji dzieci z rodzin alkoholików przeprowadził w Łodzi Miejski Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy w latach 1957—1960. Objęły one 200 dzieci ze szkół podstawowych, których ojcowie leczyli się we wrześniu 1958 r. w łódzkich poradniach przeciwalkoholowych.

Badania objęły zarówno sytuację rodzinną i domową dziecka — jak również sytuację szkolną, przebieg nauki, powodzenia i niepowodzenia szkolne. Rodziny pełne stanowiły 92%. Dzieci miały zatem oboje rodziców. Powinny mieć zapewnione warunki do normalnego rozwoju, zarówno fizycznego jak i psychicznego. Niestety w tych pełnych rodzinach alkoholizm rodziców niszczy rodzinę i dlatego lepiej powodzi się dzieciom, które mają niepijącą matkę, a ojca w więzieniu, szpitalu czy w ,,świecie”, niż niepijącą matkę i ojca alkoholika w domu.

76,3% matek pracuje na utrzymanie rodziny, na skutek czego w godzinach pracy matek 71% dzieci badanych pozbawionych jest opieki. Tak wysoki odsetek zatrudnionych matek tłumaczy się tym, że ojcowie w okresie picia porzucają pracę, albo zostają zwolnieni dyscyplinarnie. Matki muszą wyżywić dzieci, więc chwytają się każdej pracy. Badania nad wpływem alkoholizmu na absencję w pracy wykazały, że każdy z alkoholików traci miesięcznie około 755 zł. Brak tej kwoty w budżecie rodziny wpływa bezpośrednio na odżywianie, ubranie i warunki bytu dziecka. Im mniejszy dochód, tym żywienie dziecka gorsze, tym gorsza odzież i bardziej zniszczone obuwie.

W Polsce jest około 7 mln rodzin. Jedna rodzina przeznacza miesięcznie około 1600 zł na artykuły spożywcze. Wydatki te kształtują się różnie.

Poniższa tablica ilustruje wydatki rodziny na artykuły spożywcze:

Artykuły spożywcze 6 mln 200 tys. rodzin 800 tys. rodzin alkoholików nałogowych i problematycznych
mięso, ryby, nabiał 49% 20%
cukier, słodycze 12% 5%
kasza, mąka, pieczywo 23% 24%
ziemniaki, tłuszcze, owoce, warzywa 11% 3%
wódka, wino, piwo 5% 48%

W rodzinach nie nadużywających alkoholu wydatki na mięso, ryby, nabiał są 2 i pół raza wyższe niż w rodzinach wiele pijących; podobnie wydatki na cukier, słodycze i owoce przewyższają 2-3 krotnie sumy na te same artykuły przeznaczone w rodzinach alkoholików.

Natomiast wydatki na alkohol w rodzinach nadmiernie pijących są 10-krotnie większe niż w rodzinach nie nadużywających alkoholu. Jeżeli warunkiem prawidłowego rozwoju dziecka jest pełnowartościowe odżywianie — bogate w mięso, warzywa i owoce — to rodzice alkoholicy tego warunku wobec dziecka nie spełniają. Są rodziny, w których dzieci głodują. Dzieciom tym wódka zabiera nie tylko mięso, nabiał, owoce, ale nawet mleko i chleb, którego nieraz brakuje. Złe odżywianie i ciągły niedostatek powodują niedobór wagi i zwiększają zachorowalność dzieci.